سفر پزشکیان به آستانه؛ جهش دیپلماسی و اقتصاد
قزاقستان میزبان پزشکیان؛ تقویت تجارت و ترانزیت منطقهای
به گزارش نجم امارات : مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اسلامی ایران، امروز ۱۹ آذر در سفری رسمی وارد آستانه میشود. هدف سفر، گسترش همکاریهای اقتصادی، حملونقلی و فرهنگی است. این برنامه بر اساس اعلام دفتر ریاستجمهوری قزاقستان و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تنظیم شده است.
اخبار داغ ایران را همینجا دنبال کنید؛ سریع، دقیق و معتبر.بیشتر بخوانید
زمینه ژئوپلیتیک و فرصتهای منطقهای
تحولات ژئوپلیتیکی، تغییر مسیرهای ترانزیتی و دگرگونی بازار انرژی در اوراسیا، همکاریهای چندجانبه را ضروری کرده است. تهران و آستانه در سالهای اخیر با همکاریهای ساختاری و راهبردی، ظرفیتها را فعالتر کردهاند. این سفر میتواند نقطه عطفی در بازتعریف مسیرهای اقتصادی، ترانزیتی و فرهنگی باشد.
وضعیت سیاسی و دیپلماتیک
روابط سیاسی ایران و قزاقستان روندی رو به رشد داشته است. دو کشور در سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و چارچوبهای چندجانبه آسیای مرکزی، رایزنیهای فعال انجام دادهاند. این سفر در ادامه ارتقای همکاریهای راهبردی و تقویت نقش دو کشور در تعاملات منطقهای انجام میشود.
محور اقتصادی و تجاری
حجم تجارت دوجانبه طی سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است. رشد مبادلات عمدتاً در کشاورزی، محصولات غذایی فرآوریشده و برخی کالاهای صنعتی ثبت شده است. در ابتدای ۲۰۲۵، هیأتهای اقتصادی دو کشور توافقاتی به ارزش حدود ۹۲.۸ میلیون دلار امضا کردند.
فرصتها، چالشها و رفع موانع
قزاقستان در تأمین غلات، دانههای روغنی و مواد معدنی نقش کلیدی دارد. ایران میتواند با خدمات فنیمهندسی، محصولات پتروشیمی و مسیرهای ترانزیتی به آبهای آزاد، ارزش افزوده ایجاد کند. محدودیتهای بانکی، هزینههای لجستیک و نیاز به تسهیل تعرفهای، محور مذاکرات برای رفع موانع خواهند بود.
انرژی و حملونقل؛ محور کلیدی گفتوگوها
اختلالات اخیر در مسیرهای صادراتی نفت قزاقستان، ضرورت تنوعبخشی مسیرها را افزایش داده است. مسیرهای دریای خزر و دسترسی از طریق ایران به آبهای آزاد اهمیت یافتهاند. ایران با خط ریلی قزاقستان–ترکمنستان–ایران، توسعه بنادر جنوبی بهویژه چابهار و ارتقای زیرساختهای شمالی، زمان و هزینه حمل را کاهش میدهد.
تسهیلات گمرکی و اسناد حملونقل
همکاریهای گمرکی، تسهیل اسناد حملونقلی و سازوکارهای مشترک برای کاهش زمان ترخیص کالا، از موضوعات اصلی گفتوگوهاست. این اقدامات میتواند کارایی زنجیره تأمین را در کریدورهای منطقهای افزایش دهد.
روابط فرهنگی و علمی
روابط فرهنگی ایران و قزاقستان توسعه یافته است. تفاهمنامههای دانشگاهی، کارگاهها و نمایشگاههای مشترک و تبادل دانشجو و استاد، سرمایه نرم روابط را تقویت کردهاند. در این سفر، گسترش همکاریهای آموزشی، علمی و هنری نیز دنبال میشود.
انتظارات و دستاوردهای محتمل
دستاوردهای سفر احتمالاً در قالب یادداشتتفاهمها و توافقات جدید اقتصادی، گمرکی و حملونقلی اعلام میشود. توسعه کریدورهای ریلی، تقویت مسیرهای ترانزیتی از طریق بنادر جنوبی ایران و بهرهگیری قزاقستان از این ظرفیتها برای دسترسی به آبهای آزاد، در دستور کار است.
پیگیری همکاریهای چندجانبه در اکو و نقشآفرینی در کریدور بینالمللی شمال–جنوب مورد تأکید خواهد بود. در حوزه فرهنگی و دانشگاهی، اسناد تازه برای تبادلات علمی و انسانی امضا میشود تا پایداری روابط بلندمدت تضمین شود.
جمعبندی عملیاتی
تسهیل عملیاتی ترانزیت و تدوین جدول زمانی اجرای پروژههای مشترک زیرساختی، محور کلیدی مذاکرات است. راهکارهای بانکی، بیمهای و مالی برای کاهش مشکلات تجاری و تقویت بخش خصوصی پیگیری میشود. پروژههای کوچک و زودبازده در کشاورزی و مواد غذایی میتوانند موتور رشد کوتاهمدت تجارت باشند.
✍️ نویسنده: ف/ دریاب
